Terug in NL na een fantastische tijd!

Voor de tweede keer een berichtje voor deze blog vanuit Nederland, de eerste is alweer ruim vier maanden geleden geschreven. Het begin van de hele reis naar Malawi zat er toen nog aan te komen. Zelf had ik toen nog geen idee wat ik tegen zou gaan komen in Malawi, hoe het mij zou veranderen in de manier waarop ik dingen aan kijk en misschien zelfs gedeeltelijk mijn gedrag zou gaan veranderen.

Zoals sommige mensen misschien wel hebben kunnen lezen in mijn eerdere blogs, zijn de eerste weken niet altijd even gemakkelijk geweest voor me, maar heb ik hier wel heel veel van geleerd. Veel dingen zijn toen onredelijk gelopen, maar een levensles is het wel geweest. Ook het project maakte toen natuurlijk erg veel impact. De manier waarop de mensen daar leefden en met elkaar om gingen. Wat mij toen het eerste opviel was hoe positief de mensen waren en hoeveel ze met elkaar meeleefden. Wanneer iemand bijvoorbeeld ziek was kwamen er heel veel mensen langs om te kijken hoe het ging, zelfs bij mij toen ik een paar dagen ziek was.

Verder natuurlijk de manier waarop je aan het bouwen was, met erg weinig middelen en gebruik van natuurlijke materialen. Alles, van lesgeven en bouwen tot homevisits, werd door de meeste mensen gewaardeerd, compleet anders dan hier in Nederland.. De overgang van luxe naar een huis zonder toilet (een gat in de grond) en geen douche (teiltje + bekertje) samen met het zien van hoe de mensen daar, vrijwel zonder geld, leefden, was al extreem om te zien voor mij. Ik had mij voorbereid op een andere wereld, maar zo had ik het stiekem toch niet verwacht..

Na de eerste zware weken, leuke tripjes met de andere vrijwilligers en het eerste project, was het tijd voor de volgende uitdaging. Van YODEP naar MAWA. Een project op het platteland, dit keer zonder elektriciteit en water uit de kraan. Ver weg van de 'drukke' stad Zomba en de marktjes enzovoort, niet meer even makkelijk bij andere projecten langs, maar echt op elkaar aangewezen als vrijwilligers en locals. Een ervaring om zeker nooit te vergeten.

Bijna alles werd er anders bekeken door de mensen. Dit kwam natuurlijk ook door de omstandigheden.. Zo moesten mensen daar werken om te overleven, en niet om de rekeningen te kunnen blijven betalen.. De allerarmste mensen gaven soms zelfs hun laatste restjes eten weg aan de mensen die echt niks hadden.. Je was altijd overal welkom en maakte bijna met iedereen een praatje en groeten tegen de meeste mensen was zeker niet uitgesloten. Het werken op het land met primitieve middelen, het doen van homevisits bij de 'Elderly', de 'Disabled' en de mensen die HiV/Aids hadden.. Net zoals bij YODEP het werken met natuurlijke middelen om daken en dergelijke te bouwen en het lesgeven op nursery schools. Het doen van activiteiten met de Youth tot het helpen van de huismoeder in haar tuinen.

Dit, samen met het bezoeken van begrafenissen en nog vele andere dingen, laat je echt anders tegen dingen aankijken. Zelfs al heb je zoiets al eens eerder gedaan, het blijft indrukwekkend, confronterend en frustrerend voor de meeste mensen die hieraan meedoen. Ik kan natuurlijk niet voor iedereen spreken, maar zelf denk ik wel dat het iets is wat veel meer mensen zouden moeten doen. Maar dit is natuurlijk bekeken vanuit de kant van mij, een blanke..

Zelf ben ik ook nog veel bezig geweest met de locals en heb ik ook nog veel gepraat met mensen die in Malawi of omstreken hebben gewoond. Niet alles is natuurlijk altijd met dank ontvangen van wat wij doen als blanken in een continent als Afrika. Veel locals vertelden mij dat de hulp natuurlijk altijd erg gewaardeerd werd, maar dat er heel veel organisaties waren die niet luisterden naar wat de mensen nu echt nodig hadden. Wat hebben mensen bijvoorbeeld aan een school, als ze deze toch niet kunnen betalen? Waarom geven organisaties zoveel geld aan landen in Afrika, terwijl er toch bijna niks bij de locals terecht komt?

Ook heb ik gevraagd van wat de mensen eigenlijk dachten over ons, als vrijwilligers zelf. In eerste instantie zeggen ze dat alles natuurlijk goed is en ze het erg waarderen. Maar als je langer met de mensen bezig bent, kom je erachter dat ze je toch altijd als een wandelende portemonnee zullen zien. Dit geldt niet voor alle mensen, maar wel voor veel.. Zij moeten sparen voor een aansluiting voor bijvoorbeeld stroom van 20.000 kwacha (35 euro) terwijl wij in een weekend wel 80.000 of meer kwacha uitgeven aan bijvoorbeeld een safari.. De hulp is welkom, maar voordat vrijwilligers echt worden gezien als een gelijke, kan nog erg lang gaan duren bij sommige mensen.

Maar bij andere mensen kreeg je erg veel waardering en dankbaarheid. Ze zagen het niet als vanzelfsprekend om een blanke hetzelfde werk als hen te zien doen. Hun kennis met hen te delen, terwijl hun de kans kregen om jou, als Azungu (blanke), wat te leren van wat hun wisten. Wat de mensen in Nederland hebben, hebben ze daar niet. De hoop om ooit een beter leven te krijgen, speelt daar veel meer dan dat het hier in Nederland speelt. Mensen hebben hier veel minder om zich druk over te maken, het leven is voor velen niet constant een gevecht om te overleven..

Maar om nu alles te gaan opsommen wat er anders is in Nederland in vergelijking met Malawi.. Dat heeft uiteindelijk weinig zin. Een community project, zoals je met Be More kunt doen, is een ervaring waar je zeker door zal veranderen. Het is iets wat zeker aan te raden is, maar je moet wel weten waar je aan begint. Je komt in een totaal andere wereld terecht, zonder de luxe die je hier kent. Veel mensen keren dan ook terug naar zulke projecten of landen, nadat ze het een keer hebben gedaan. Of ik dat zal doen? Voorlopig zal dat er nog niet weer in zitten, eerst staat Azië op het plan.

Dankzij deze ervaring en fantastische tijd in Malawi, en zelfs de tijd in Zambia voor de vakantie, ben ik erachter gekomen wat ik nu precies wil gaan doen.. Het is zeker doorslaggevend geweest en het mag veel geld kosten, maar uiteindelijk is het elke cent waard geweest. Als ik kon, zou ik het zo weer over doen. Het leven met de mensen daar is fantastisch en ik mis het iedere dag. Ik mis de dagen in de prachtige natuur en de cultuur die er in Malawi heerste. Het gevoel dat iedereen zich met elkaar bezig hield was super mooi om te zien en om mee te maken. De kinderen, de jongeren, de volwassenen en de ouderen, het was heel mooi om met elke doelgroep om te gaan.

De dagen in het warme hart van Afrika zijn voor mij helaas afgelopen, maar misschien kom ik ooit weer terug. De woorden Zikomo (bedankt) en Bo (hoi) en nog vele andere woorden zullen mij nog lang bij blijven.

Bedankt voor de prachtige ervaring en voor de tijd in een prachtig land met prachtige mensen. Het meeste heb ik zelf moeten bekostigen, maar voor iedereen die mij op welke manier dan ook heeft gesteund en geholpen, bedankt hiervoor.

Tio Nana Malawi!